تشريفات گمرکي (CustomsFormalities) طبق تعريف شوراي همکاري گمرکي يعني عملياتي که بايد توسط شخص ذي نفع و گمرک انجام گيرد تا مقررات قانوني و آيين نامه اي در مورد نظارت بر مسافران و اظهار جامه دانها ، اثاثيه و وسايل نقليه در ورود و خروج و عبور از «قلمرو گمرکي » ـ که گمرک مسئول اجراي آن است ـ به مورد اجرا گذاشته شود . اين تشريفات ممکن است شامل تشريفات مربوط به بهداشت گياهي ، دامپزشکي ، مهاجرت ، ارز و پروانه دادن نيز باشد.
عملياتي که براي اجرا مقررات قانوني و آيين نامه اي انجام م يگيرد با تطبيق کالاي موجود در گمرک ، و اسناد و مجوز ها و گواهي هايي است که حسب مورد توسط صاحب کالا به گمرک ارائه مي شود . بررسي اظهار نامه و مدارک مربوطه ، اطمينان از ارزش کالاي ورودي متعلقه که درست اظهار شده باشد نيز جزء اين تشريفات است.
اظهار نامه اجمالي چيست ؟
اظهار نامه اجمالي ، عبارت است از اطلاعات مورد نياز گمرک راجع به بار و وسيله حمل ، تابعيت ، مبدأ حرکت ، مقصد ، تداد باري که ميخواهد تخليه نمايد و مشخصات حامل . اين اظهار نامه مشابهتي با مانيفست بار (Cargo Manifest) دارد ولي در عين حال جزئيات بيشتري را ازلحاظ مشخصات حامل و وسيله حمل ، شماره سفر ، پرچم ، تابعيت ، مالکيت ، مبدأ بارگيري ، و مشخصات مانيفست و نظاير آن را بدون اينکه خواسته باشد نوع کال و مشخصات آن را بيان نمايد ، اظهار مي دارد . اظهار نامه اجمال در بيشتر مواقع در کشور ما تسليم نمي شود و به اخذ مانيفست اکتفا میگردد